October 6, 2024

માસિક ધર્મની રજા પર SCની ટિપ્પણી, કહ્યું- મહિલાઓની તકો ઘટી શકે છે

Menstrual Leave: માસિક ધર્મની રજાને લઈને ઘણા સમયથી ચર્ચા ચાલી રહી છે. હવે સુપ્રીમ કોર્ટે સોમવારે કેન્દ્રને રાજ્યો અને અન્ય હિતધારકો સાથે સલાહ કરીને માસિક ધર્મ રજા પર મોડલ નીતિ બનાવવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે.

આ મુદ્દો નીતિ સાથે સંબંધિત
ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ જેબી પારડીવાલા અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાની બેન્ચે કહ્યું કે આ મુદ્દો નીતિ સાથે જોડાયેલો છે. આ એવો મુદ્દો નથી કે જેના પર અદાલતોએ ધ્યાન આપવું જોઈએ. આ સિવાય બેન્ચે એમ પણ કહ્યું કે જો કોર્ટ મહિલાઓને આવી રજા આપવાનો નિર્ણય કરે તો તેની પણ વિપરીત અસર પડી શકે છે કારણ કે કંપની તેમને કામ આપવાનું ટાળી શકે છે.

સ્ત્રીઓ પર નકારાત્મક પ્રભાવ પડી શકે છે
કોર્ટે અરજદારને પૂછ્યું કે રજા કેવી રીતે વધુ મહિલાઓને વર્કફોર્સનો ભાગ બનવા માટે પ્રોત્સાહિત કરશે. બેન્ચે એમ પણ કહ્યું કે આવી રજા ફરજિયાત બનાવવાથી મહિલાઓને વર્કફોર્સથી દૂર લઈ જવામાં આવશે. અમને તે જોઈતું નથી. વધુમાં કહ્યું, ‘આ વાસ્તવમાં સરકારની નીતિનું એક પાસું છે. આ અંગે અદાલતોએ તપાસ કરવાની જરૂર નથી.

વર્ષ 2023નો મામલો
અરજદારનું કહેવું છે કે મે 2023માં કેન્દ્રને રજૂઆત કરવામાં આવી હતી. આ મુદ્દાઓ રાજ્યની નીતિના વિવિધ ઉદ્દેશ્યો ઉભા કરે છે, તેથી આ અદાલતે અમારા અગાઉના આદેશના પ્રકાશમાં દખલ કરવાનું કોઈ કારણ નથી. જો કે બેન્ચે અરજદાર તરફથી હાજર રહેલા એડવોકેટ રાકેશ ખન્નાને અને એડવોકેટ શૈલેન્દ્ર ત્રિપાઠીને મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલયના સચિવ અને એડિશનલ સોલિસિટર જનરલ ઐશ્વર્યા ભાટી સમક્ષ હાજર રહેવાની મંજૂરી આપી હતી.

બેન્ચે આદેશમાં જણાવ્યું હતું કે, “અમે સચિવને વિનંતી કરીએ છીએ કે તેઓ આ મામલાને નીતિ સ્તરે તપાસે અને તમામ હિતધારકો સાથે ચર્ચા કર્યા પછી નિર્ણય લે.” ઉપરાંત, અમે જોઈ શકીએ છીએ કે શું માસિક ધર્મની રજા પર એક આદર્શ નીતિ તૈયાર કરી શકાય છે. આ સિવાય કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે જો રાજ્ય આ મામલે કોઈ કાર્યવાહી કરશે તો કેન્દ્ર સરકાર તેના રસ્તામાં આવશે નહીં.

સર્વોચ્ચ અદાલતે અગાઉ સમગ્ર દેશમાં મહિલાઓ, વિદ્યાર્થીઓ અને કામ કરતી મહિલાઓ માટે માસિક ધર્મની રજાની માંગ કરતી અરજીનો નિકાલ કર્યો હતો. ત્યારે કોર્ટે કહ્યું હતું કે આ મામલો પોલિસીના દાયરામાં આવતો હોવાથી કેન્દ્રને રિપોર્ટ આપી શકાય છે. વરિષ્ઠ વકીલે કહ્યું કે આજ સુધી કેન્દ્ર દ્વારા કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી.