Navratri 2024: નવરાત્રિનો સાતમો દિવસ, જાણો મા કાલરાત્રિની કથા અને મંત્ર

Navratri 2024: સનાતન ધર્મમાં નવરાત્રિના તહેવારનું વિશેષ મહત્વ છે. નવરાત્રિ દરમિયાન માતા રાણીના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવાની અને જુદા જુદા દિવસોમાં ઉપવાસ કરવાની પરંપરા છે. શારદીય નવરાત્રીના સાતમા દિવસે મા કાલરાત્રિની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. એક ધાર્મિક માન્યતા છે કે મા કાલરાત્રિની પૂજા કરવાથી સાધકના તમામ પ્રકારના ભય દૂર થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે શારદીય નવરાત્રિના સાતમા દિવસે પૂજા દરમિયાન મા કાલરાત્રિની કથાનો પાઠ અવશ્ય કરવો જોઈએ. જેના કારણે સાધકને શુભ ફળ મળે છે. ચાલો મા કાલરાત્રી વ્રતની કથા વાંચીએ.

મા કાલરાત્રીની કથા
પૈરાણિકકથા અનુસાર, પ્રાચીન સમયમાં શુમ્ભ-નિશુંભ અને રક્તબીજ નામના રાક્ષસો હતા. આ રાક્ષસોએ વિશ્વમાં આતંક મચાવ્યો હતો. તેમના આતંકથી બધા દેવી-દેવતાઓ પરેશાન થઈ ગયા. આવી સ્થિતિમાં દેવી-દેવતાઓ ભગવાન શિવ પાસે ગયા અને સમસ્યાનું સમાધાન પૂછ્યું. જ્યારે મહાદેવે માતા પાર્વતીને આ રાક્ષસોને મારવા માટે કહ્યું ત્યારે માતા પાર્વતીએ માતા દુર્ગાનું રૂપ ધારણ કરીને શુંભ-નિશુંભનો વધ કર્યો.

પરંતુ જ્યારે રક્તબીજનો સંહાર કરવાનો વારો આવ્યો ત્યારે તેમના શરીરના લોહીમાંથી લાખો રક્તબીજ રાક્ષસોનો જન્મ થયો. કારણ કે રક્તબીજને વરદાન મળ્યું હતું કે જો તેના લોહીનું એક ટીપું પૃથ્વી પર પડે તો તેના જેવો બીજો રાક્ષસ જન્મ લેશે. આવી સ્થિતિમાં દુર્ગાએ પોતાની શક્તિથી મા કાલરાત્રીની રચના કરી. આ પછી માતા દુર્ગાએ રક્તબીજ રાક્ષસનો વધ કર્યો અને માતા કાલરાત્રીએ તેના શરીરમાંથી નીકળતું લોહી જમીન પર પડે તે પહેલા તેના મોંમાં ભરી દીધું. આ રીતે રક્તબીજનું સમાપન થયું.

દેવી કાલરાત્રિનું સ્વરૂપ

ભક્તોની રક્ષા માટે મા દુર્ગા ભયાનક સ્વરૂપમાં પ્રકટ થયાં
અસુરોનો વધ કરવા માટે માતા દુર્ગા કાલરાત્રિ બન્યાં
મા કાલરાત્રિના ચાર હાથ અને ત્રણ નેત્ર છે
એક હાથમાં ખડગ, બીજા હાથમાં લોખંડનું શસ્ત્ર ધારણ કર્યું
ત્રીજા હાથમાં માતાજી અભય મુદ્રા ધારણ કરી છે
ચોથા હાથથી માતાજી ભક્તોને આશીર્વાદ આપે છે
દેવી કાલરાત્રિનું શરીર રાતના અંધારા જેવું કાળું છે
માતા ભયંકર અને ઉગ્ર સ્વરૂપમાં હોય છે
માતા કાલરાત્રિના વાળ વિખેરાયેલા હોય છે
માતા કાલરાત્રિના ગળામાં વિદ્યુતની માળા છે
માની નાસિકાથી અગ્નિની ભયંકર જ્વાળાઓ નીકળે છે
દેવી કાલરાત્રિનું વાહન ગર્દભ (ગધેડો) છે
મા સ્વરૂપે અત્યંત ભયાનક પરંતુ શુભફળ આપનારી છે
માની પૂજાથી દરેક પ્રકારનાં દુઃખ દૂર થાય છે

બીજ મંત્ર

‘ऊं ऐं ह्रीं क्लीं कालरातै नम:’