‘રિફોર્મ મેન’ મનમોહન સિંહની સંસદમાં 33 લાંબી ઇનિંગ પૂર્ણ, જાણો તેમની રાજનૈતિક સફર
Manmohan Singh Passed Away: દેશના પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહનું ગુરૂવારે 26 ડિસેમ્બરે અવસાન થયુ છે. કોંગ્રેસ નેતા સલમાન ખુર્શીદે એક્સ પર પોસ્ટ કરીને આ માહિતી આપી હતી. તેઓ લાંબા સમયથી બીમાર હતા. આજે સાંજે તેમની તબિયત બગડ્યા બાદ તેમને દિલ્હીની AIIMS હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા. મનમોહન સિંહ 2004થી 2014 સુધી દેશના વડાપ્રધાન હતા. જવાહરલાલ નેહરુ, ઈન્દિરા ગાંધી અને નરેન્દ્ર મોદી પછી તેઓ ચોથા સૌથી લાંબા સમય સુધી સેવા આપતા વડાપ્રધાન હતા. મનમોહન સિંહ ભારતના પ્રથમ શીખ વડાપ્રધાન હતા.
બ્રિટનથી પંજાબ સુધીની સફર
મનમોહન સિંહનો જન્મ 26 સપ્ટેમ્બર, 1932ના રોજ અવિભાજિત ભારતના પંજાબ પ્રાંતના એક ગામમાં થયો હતો. તેમણે 1948માં પંજાબ યુનિવર્સિટીમાંથી મેટ્રિક પૂર્ણ કર્યું હતું. પંજાબથી તેઓ બ્રિટનની કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટી ગયા હતા. ત્યાં તેમણે 1957માં અર્થશાસ્ત્રમાં પ્રથમ વર્ગની સન્માનની ડિગ્રી મેળવી.
આ પણ વાંચોઃ આર્થિક ઉદારીકરણ, આધાર અને RTIમાં મહત્વનો રોલ… મનમોહન સિંહના નામે આ ઉપલબ્ધિઓ
આ પછી તેમણે 1962માં ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટીની નફિલ્ડ કોલેજમાંથી અર્થશાસ્ત્રમાં ડી.ફિલની ડિગ્રી મેળવી હતી. મનમોહન સિંહ પંજાબ યુનિવર્સિટી અને દિલ્હી સ્કૂલ ઓફ ઈકોનોમિક્સમાં પણ ભણાવી ચૂક્યા છે.
ઘણાં સરકારી પદ પર કામ કર્યું
1971માં મનમોહન સિંહ ભારત સરકારના વાણિજ્ય મંત્રાલયમાં આર્થિક સલાહકાર તરીકે જોડાયા હતા. ટૂંક સમયમાં 1972માં તેઓ નાણાં મંત્રાલયમાં મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર તરીકે નિયુક્ત થયા હતા. તેમણે જે અનેક સરકારી હોદ્દાઓ સંભાળ્યા તેમાં નાણાં મંત્રાલયમાં સચિવ, આયોજન પંચના ઉપાધ્યક્ષ, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના ગવર્નર, વડાપ્રધાનના સલાહકાર અને યુનિવર્સિટી ગ્રાન્ટ કમિશનના અધ્યક્ષનો સમાવેશ થાય છે. મનમોહન સિંહ 1991થી 1996 દરમિયાન ભારતના નાણામંત્રી પણ હતા. આર્થિક સુધારાની વ્યાપક નીતિ શરૂ કરવામાં તેમની ભૂમિકાની સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રશંસા થાય છે.
આ પણ વાંચોઃ પૂર્વ PM ડો. મનમોહન સિંહનું 92 વર્ષની ઉંમરે નિધન, દિલ્હી AIIMSમાં અંતિમ શ્વાસ લીધા
1991માં પહેલીવાર રાજ્યસભામાં પહોંચ્યા હતા
મનમોહન સિંહ પ્રથમ વખત 1991માં રાજ્યસભા માટે ચૂંટાયા હતા. તેમણે 2019માં ઉપલા ગૃહમાં પાંચ વખત આસામ અને રાજસ્થાનનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું હતું. 1998 થી 2004 સુધી, જ્યારે ભારતીય જનતા પાર્ટી સત્તામાં હતી, ત્યારે મનમોહન સિંહ રાજ્યસભામાં વિપક્ષના નેતા હતા.
1999માં તેઓ દક્ષિણ દિલ્હીથી લોકસભાની ચૂંટણી લડ્યા હતા પરંતુ જીત્યા ન હતા. ડૉ. મનમોહન સિંહે 2004ની સામાન્ય ચૂંટણી બાદ 22 મેના રોજ વડાપ્રધાન તરીકે શપથ લીધા હતા અને 22 મે 2009ના રોજ બીજી મુદત માટે પદના શપથ લીધા હતા. તેઓ 2004થી 2014 સુધી દેશના વડાપ્રધાન હતા.
ભારતમાં અને વિદેશમાં અનેક સન્માન પ્રાપ્ત
ડૉ. મનમોહન સિંઘને તેમની જાહેર કારકિર્દીમાં આપવામાં આવેલા ઘણા પુરસ્કારો અને સન્માનોમાં, ભારતનો બીજો સર્વોચ્ચ નાગરિક પુરસ્કાર, પદ્મ વિભૂષણ (1987) સૌથી અગ્રણી છે. આ ઉપરાંત તેમને ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસનો જવાહરલાલ નેહરુ જન્મ શતાબ્દી પુરસ્કાર (1995), નાણા મંત્રી માટે એશિયા મની એવોર્ડ (1993 અને 1994), વર્ષનાં નાણા મંત્રી માટે યુરો મની એવોર્ડ (1993), કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટી (1956) તેમને એડમ સ્મિથ એવોર્ડ, સેન્ટ જોન્સ કોલેજ, કેમ્બ્રિજ (1955)માં વિશિષ્ટ પ્રદર્શન માટે રાઈટ એવોર્ડ પણ મળ્યો હતો. જાપાની નિહોન કેઈઝાઈ શિમ્બુન અને અન્ય દેશો દ્વારા તેમનું સન્માન કરવામાં આવ્યું હતું. ડો.મનમોહન સિંહને કેમ્બ્રિજ અને ઓક્સફર્ડ અને અન્ય ઘણી યુનિવર્સિટીઓ દ્વારા માનદ પદવીઓ એનાયત કરવામાં આવી હતી.