3 મિનિટમાં કેવી રીતે ભોંયરામાં ભરાયું 12 ફૂટ પાણી…કેમ દિલ્હીમાં સુરક્ષિત નથી કોચિંગ સેન્ટર્સ

Delhi Coaching Centre Flood: દિલ્હીના જૂના રાજેન્દ્ર નગર વિસ્તારમાં ભારે વરસાદ બાદ કોચિંગ સેન્ટરના ભોંયરામાં પાણી ભરાઈ જવાથી સિવિલ સર્વિસ પરીક્ષાની તૈયારી કરી રહેલા ત્રણ વિદ્યાર્થીઓના મોત થયા હતા. આ અકસ્માતને લઈને જોરદાર રાજકારણ ચાલી રહ્યું હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. બીજી તરફ આ ઘટના બાદ વિદ્યાર્થીઓ સરકાર પર આકરા પ્રહારો કરી રહ્યા છે. જો કે, અહીં સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ છે કે 3 મિનિટમાં ભોંયરામાં 12 ફૂટ પાણી કેવી રીતે ભરાઈ ગયું.

એ દ્રશ્ય યાદ કરીને લોકો હજુ પણ કંપી ઉઠે છે, ભોંયરામાં અચાનક પાણી ક્યારે ઘૂસી ગયું? દેશના ખૂણે-ખૂણેથી કોચિંગ માટે દિલ્હી આવેલા વિદ્યાર્થીઓની આંખો સામે કેવું દ્રશ્ય હશે? આ એવી વસ્તુ છે જેની કલ્પના પણ કરી શકાતી નથી. પરંતુ રાજધાનીમાં આટલી મોટી ઘટના બાદ સવાલ એ પણ છે કે દિલ્હીના કોચિંગ સેન્ટરો કેમ સુરક્ષિત નથી? આવી સ્થિતિમાં, ચાલો આ પ્રશ્નોના જવાબો જાણવાનો પ્રયાસ કરીએ.

કોચિંગ સેન્ટરના ભોંયરામાં પાણી કેવી રીતે ભરાઈ ગયું?
જૂના રાજેન્દ્ર નગર સ્થિત રાઉસ કોચિંગ સેન્ટરના ભોંયરામાં વિદ્યાર્થીઓને બેસવા માટે કેટલીક વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી. જેના કારણે ચારે બાજુથી પાણી ઘેરાઈ ગયું હતું. ભારે વરસાદને કારણે બહાર રોડ પર પાણી ભરાઈ ગયા હતા. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે કારની ઝડપે ઉછળેલી લહેર બેઝમેન્ટની બારીઓ તોડી અંદર પ્રવેશી હતી. થોડી જ વારમાં પાણી ભરાવા લાગ્યું અને પછી વિદ્યાર્થીઓના મોત થયા. પાણી એટલું ઝડપથી ઘૂસી ગયું કે તે ત્રણ વિદ્યાર્થીઓને બહાર નીકળવાનો મોકો મળ્યો નહીં.

વરસાદના કારણે રોડ પર 3 ફૂટ જેટલું પાણી ભરાઈ ગયું હતું. પ્રત્યક્ષદર્શી વિદ્યાર્થીના જણાવ્યા અનુસાર, ભોંયરામાં બનેલી લાઇબ્રેરીમાં લગભગ 30-35 વિદ્યાર્થીઓ હાજર હતા. અકસ્માત પહેલા પાણી ધીમે ધીમે અંદર જઈ રહ્યું હતું. તે સમયે સાંજના 6:35 વાગ્યા હતા, એટલે કે લાઈબ્રેરી બંધ થઈ તે પહેલા.. ઘણીવાર લાયબ્રેરી સાંજે 7 વાગે બંધ થઈ જતી. ત્યારબાદ વિદ્યાર્થીઓ બહાર નીકળી જતા. વિદ્યાર્થીઓએ જણાવ્યું કે 27 જુલાઈના રોજ પણ તેઓ લાઈબ્રેરીમાંથી બહાર આવ્યા કે તરત જ તેમણે સામેથી ખૂબ જ દબાણ હેઠળ પાણી આવતું જોયું.

રસ્તા પર એકઠું થયેલું પાણી ઝડપથી ભોંયરાની ઉપરની બારીઓ તોડી અંદર પ્રવેશ્યું. જેવી રીતે ફિલ્મોમાં બતાવવામાં આવે છે. ડૂબતા જહાજની કેબિનમાં પાણી પ્રવેશે છે તે જ ઝડપે પાણીએ વિદ્યાર્થીઓને ઘેરી લીધા હતા. 27મી જુલાઈના રોજ સાંજે 6:36 કલાકે વિદ્યાર્થીઓએ પુસ્તકાલય ખાલી કર્યું ત્યાં સુધીમાં તે ઘૂંટણ સુધી પાણીમાં ગરકાવ થઈ ગયું હતું. સાંજે 6.37 વાગ્યા સુધીમાં ભોંયરામાં 4 થી 5 ફૂટ પાણી ભરાઈ ગયું હતું.

આ પણ વાંચો: ન્યૂયોર્કના રોચેસ્ટર પાર્કમાં અંધાધૂંધ ગોળીબાર, 1 વ્યક્તિનું મોત 6 ઈજાગ્રસ્ત

એટલે કે 2 મિનિટમાં પાણી વિદ્યાર્થીઓના ગળા સુધી પહોંચી ગયું હતું અને 3 મિનિટમાં 6.38 કલાકે સમગ્ર ભોંયરામાં 10થી 12 ફૂટ પાણી ભરાઈ ગયું હતું. ભોંયરાની ટોચમર્યાદાની ઊંચાઈ 12 ફૂટ છે, એટલે કે આખું ભોંયરું પાણીથી ભરેલું હતું. શ્વાસ લેવા માટે એકદમ જગ્યા બચી ન હતી. પાણીએ સીડીથી બારી તરફ જવાનો રસ્તો બંધ કરી દીધો હતો.

દિલ્હીમાં કોચિંગ સેન્ટરો કેમ સુરક્ષિત નથી?
2023માં દિલ્હી ફાયર સર્વિસ એટલે કે DFS અને MCD અનુસાર, કરોલ બાગ, કતવારિયા સરાઈ, કાલુ-સરાઈ અને મુખર્જી નગર સ્થિત કેન્દ્રો સલામત નથી. આનું કારણ સરકાર પણ જાણે છે. દિલ્હીમાં કુલ 583 કોચિંગ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ચાલી રહી છે, જેમાંથી માત્ર 67 પાસે ફાયર સેફ્ટી સર્ટિફિકેટ છે. શહેરમાં કુલ 461 કોચિંગ સેન્ટર ફાયર સેફ્ટી વિના ચાલે છે. કોચિંગ સંસ્થાઓ “જરૂરી ફાયર પ્રિવેન્ટિવ અને ફાયર સેફ્ટી મેઝર” માર્ગદર્શિકાને અનુસરતી નથી.

ઘણા કોચિંગ કેન્દ્રો એવી ઇમારતોમાં કાર્યરત છે જે માળખાકીય સલામતીના ધોરણોને પૂર્ણ કરતા નથી. આ વિસ્તારોમાં સાંકડા અને ભીડભાડવાળા રસ્તાઓ છે. ઘણા કોચિંગ સેન્ટરોમાં એક જ સીડી હોય છે. કેન્દ્રમાં વિદ્યાર્થીઓની ભીડ જોવા મળે છે. એક રૂમમાં જરૂરી સંખ્યા કરતા વધુ વિદ્યાર્થીઓ છે. પરંતુ બધું જાણતા હોવા છતાં ન તો સરકાર દ્વારા કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં આવતી નથી કે ન તો અધિકારીઓ પોતે સંજ્ઞાન લે છે.