હવે ગધેડા માટે માત્ર પાકિસ્તાન જ ચીનનો સહારો

બેઈજિંગઃ આફ્રિકાથી આવતા ગધેડાની ચામડી પર હવે ચીનમાં પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. ગયા મહિને, 18 ફેબ્રુઆરીએ, 55-રાષ્ટ્રોના આંતર-સરકારી આફ્રિકન સંઘે ગધેડાની ચામડીના વેપાર પર 15 વર્ષના પ્રતિબંધને મંજૂરી આપી હતી. ઘણા વર્ષોથી અજિયાઓની દવા બનાવવા માટે ગધેડાની ચામડી ચીન મોકલવામાં આવે છે. Ejiao ચીનમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે અને તેને અસરકારક ટોનિક દવા ગણવામાં આવે છે. આફ્રિકન યુનિયને ગધેડાની હત્યા રોકવા માટે મહત્વનો નિર્ણય લીધો છે, જે ખંડના સૌથી ગરીબ લોકો માટે આવકનો સ્ત્રોત છે, ચીનને ગધેડાની ચામડી ન મોકલીને. ચીન તરફથી ગધેડાની માંગ સમગ્ર વિશ્વમાં ગધેડાની વસ્તી માટે જોખમી છે. અજિયાઓ ઉદ્યોગપતિઓ છેલ્લા દાયકામાં આફ્રિકન ખંડ તરફ વળ્યા, જેના કારણે ગધેડાની વસ્તીમાં મોટો ઘટાડો થયો. આફ્રિકામાં પ્રતિબંધ બાદ ચીને ગધેડાના વેપાર માટે પાકિસ્તાન પર નિર્ભર રહેવું પડશે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં પાકિસ્તાનમાં ખાસ કરીને ચીનને વેચવા માટે ગધેડા પાળવામાં આવે છે.

ગધેડા અભયારણ્ય અનુસાર, 2021માં વૈશ્વિક સ્તરે માર્યા ગયેલા ગધેડાની સંખ્યા વધીને 5.9 મિલિયન થઈ હતી. રિપોર્ટમાં આગાહી કરવામાં આવી છે કે 2027માં છુપાવાના વેપાર માટે લગભગ 6.8 મિલિયન ગધેડાઓની હત્યા થઈ શકે છે. આફ્રિકામાં ગધેડાઓના મૃત્યુ પાછળ ચીનના અજિયાઓના ઉત્પાદનમાં 160 ટકાનો વધારો એ એક કારણ છે. જે શરીરને મજબૂત કરવા, ઉંમર અને સુંદરતા વધારવા માટે સારું માનવામાં આવે છે. ગધેડાની ચામડીના વેપારમાં તદ્દન અમાનવીય પદ્ધતિઓ અપનાવવામાં આવે છે. આફ્રિકન તડકામાં ઘણા દિવસો સુધી ખોરાક કે પાણી વિના ચાલતા લઇ જઇ પછી ઘણીવાર ગધેડાની હત્યા કરવામાં આવે છે.

ગધેડા આફ્રિકામાં ગરીબોનો આધાર છે
ગધેડાની અછત આફ્રિકાના સૌથી ગરીબ સમુદાયોને આજીવિકાના મહત્વપૂર્ણ સાધનથી વંચિત કરી રહી છે. વિશ્વના 42 થી 53 મિલિયન ગધેડામાંથી ઓછામાં ઓછા 13 મિલિયન આફ્રિકામાં છે. તકનીકી પ્રગતિ અને આધુનિક ખેતીના સાધનો હોવા છતાં, ગધેડા ત્યાં આવકનો એક મહત્વપૂર્ણ સ્ત્રોત છે. ગધેડા અને ઘોડાઓ વિશ્વભરમાં 300 થી 600 મિલિયન લોકો માટે આજીવિકા કમાવવામાં મદદ કરે છે. એકલા આફ્રિકામાં, 158 મિલિયન લોકો તેમની પાસેથી કમાણી કરે છે. ચીન સાથે વેપાર શરૂ થયો ત્યારથી ગધેડાઓની સંખ્યા કેવી રીતે ઘટી છે તેનું ઉદાહરણ એ છે કે કેન્યાની ગધેડાની વસ્તી 2009 અને 2019 વચ્ચે ઘટી છે.

તાજેતરના સમયમાં ગધેડાનાં ચામડાંની પુષ્કળ પ્રમાણને કારણે ઉત્પાદકો તેમની દવાઓથી લઈને સારા સૌંદર્ય પ્રસાધનો અને અજિયાઓના ઘટકો સાથેની કેક સુધીના ઉત્પાદનોનું માર્કેટિંગ કરવા પ્રેર્યા છે. આના પર ચીનમાં પણ સવાલો ઉભા થયા છે. ચીનમાં અજિયાઓ દવાની અસર અને આફ્રિકાથી ગધેડાના વેપાર પર પણ વિચારણા કરવામાં આવી રહી છે. ચીને અજિયાઓ ઉત્પાદકોની પણ તપાસ કરવાની જરૂર છે. ચીનમાં Aijiaoની ખૂબ માંગ છે. આ માંગને પહોંચી વળવા માટે આફ્રિકાથી આવતા ગધેડાની ચામડીનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. અજિયાઓને ચીનમાં લગભગ 3,000 વર્ષોથી વિવિધ બિમારીઓ માટે ઓળખવામાં આવે છે.