ભારતીય સેનાને માઈનસ 40 ડિગ્રીમાં ઠંડીથી બચાવશે ‘પીક પોડ્સ’, જાણો તેની ખાસિયત

હિમાલય અને લેહ-લદ્દાખના બરફીલા શિખરો પર તૈનાત ભારતીય સેનાના સૈનિકો માઈનસ 40 ડિગ્રી તાપમાનમાં પણ સરહદ રક્ષક તરીકે ઊભા છે. હવે આ સૈનિકોને કઠોર હવામાનથી બચાવવા માટે ‘પીક પોડ્સ’ વિકસાવવામાં આવ્યા છે. સૈનિકો માટે માઈનસ 40 ડિગ્રી ઠંડી જેવી સ્થિતિમાં જીવવા માટે ‘પીક પોડ્સ’ બનાવવામાં આવ્યા છે. હાલમાં સેનાની 14 કોર્પ્સના સૈનિકો આ ‘પીક પોડ્સ’માં રહીને તેમની કાર્યક્ષમતા ચકાસી રહ્યા છે. આ આર્મી યુનિટ સિયાચીન ગ્લેશિયર, કારગિલ અને લેહમાં તૈનાત છે.

ડીટેક 360 ઇનોવેશન્સના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર વિનય મિત્તલે જણાવ્યું હતું કે ગલવાન ખીણમાં સૈનિકો માટે રહેવાની વ્યવસ્થા અંગે DRDOએ તેમનો સંપર્ક કર્યો હતો. તેમણે આ ‘પીક પોડ્સ’ને ‘આત્મનિર્ભર ભારત’ની તર્જ પર વિકસાવી છે. એન્જિનિયરિંગ કોર્પ્સની મદદથી લેહમાં ‘પીક પોડ્સ’ની ટ્રાયલ હાથ ધરવામાં આવી હતી. લદ્દાખ પ્રદેશમાં લેહ, ડરબુક અને ડીબીઓના કઠોર અને ઠંડા વાતાવરણમાં તેનું વ્યાપક પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે. શીંગોએ શારીરિક કસોટીઓ પાસ કરી છે અને માઈનસ 40 ડિગ્રી સેલ્સિયસ જેટલા નીચા તાપમાનમાં કાર્યક્ષમ રીતે કાર્ય કરે છે.

આ પણ વાંચો: ખુલાસો: સૈયદપુરામાં પથ્થરમારો કરવા 5 યુવાનો અઢી કિલોમીટર દૂરથી આવ્યા હતા

ખાસ વાત એ છે કે તેની તૈયારીમાં 100 ટકા સ્વદેશી ટેક્નોલોજી અને 93 ટકા ભારતીય ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. બરફીલા શિખરો પર કામચલાઉ આવાસ તરીકે સ્થાપિત આ ‘પીક પોડ્સ’માં સોફા-કમ-બેડ, સામાન અને ખાદ્યપદાર્થો માટે અલગ સ્ટોરેજ, ગરમ અને કોલ્ડ સ્ટોરેજ સુવિધાઓ, ગરમ પાણીની ટાંકીઓ છે. અહીં ઉપયોગમાં લેવાતા બાયો ટોયલેટ સંપૂર્ણ રીતે કાર્યરત છે.

190 કિલોમીટરની હવામાં પણ ‘પીક પોડ્સ’ સ્થિર રહે છે
‘પીક પોડ્સ’ એ વિશ્વમાં તેના પ્રકારની નવી પહેલ છે. આ ઉચ્ચ ઊંચાઈ પરના લશ્કરી થાણા, સંશોધન મથકો, સરહદી માર્ગ સંગઠનો વગેરે માટે ઉપયોગી છે. જ્યારે બહારનું તાપમાન માઈનસ 40 ડિગ્રી સેલ્સિયસ હોય છે, ત્યારે આશ્રયની અંદરનું તાપમાન 15 ડિગ્રી સેલ્સિયસ રહે છે. તેમાં અત્યાધુનિક બાયો-ટોઇલેટ છે. તેની એસેમ્બલી અને ડિસમન્ટલિંગ સરળ છે. તેને ફાસ્ટ ટ્રેક હોસ્પિટલ પણ બનાવવામાં આવી છે. તે 190 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે પવનની ઝડપને ટકી રહેવા સક્ષમ છે અને બરફના સંચયને અટકાવે છે. તે કેરોસીન વિના અંદરથી ગરમ રહે છે અને ઓક્સિજનનું સ્તર જાળવી રાખીને વેન્ટિલેશન બનાવે છે.

શું છે પીક પોડ્સ?
‘પીક પોડ્સ’ એ ગ્રીન સ્ટ્રક્ચર્સ છે જે સૌર ઉર્જાથી ચાલે છે, તેથી પર્યાવરણ પર ન્યૂનતમ અસર કરે છે, શૂન્ય ઉત્સર્જન થાય છે અને મોટર પંપ, લાઇટ, ચાર્જિંગ પોઈન્ટ વગેરે સહિતના તમામ કનેક્ટેડ સાધનોને ચલાવવા માટે સ્વ-પર્યાપ્ત ઊર્જા પ્રદાન કરે છે. હાલમાં બરફવાળા વિસ્તારોમાં સૈનિકોને કેરોસીન આધારિત હીટર અને પાવર જેન-સેટની જરૂર પડે છે. આને નિયમિત બળતણની જરૂર છે, અને સંચાલન ખર્ચ વધે છે. અહીં શૌચાલયને મુખ્ય ટેન્ટથી દૂર રાખવામાં આવ્યા છે. સેના માટે ભવિષ્યમાં આવા આશ્રયસ્થાનો વિકસાવવાની કલ્પના કરવામાં આવી રહી છે જે અદ્યતન AI સિસ્ટમથી સજ્જ હશે. હાઇડ્રોજન, પવન અને અન્ય નવીનીકરણીય ઉર્જા સંસાધનોમાંથી ઊર્જાનો ઉપયોગ કરશે. ‘હાઈડ્રો કેપ્ચર’ની પ્રક્રિયા દ્વારા સંચાલિત, તેઓ સ્થળ પર પાણી ઉત્પન્ન કરવા વાતાવરણીય ભેજનું ઘનીકરણ સક્ષમ કરશે.