કેવી રીતે શરૂ થયો કૃષ્ણ પક્ષ અને શુક્લ પક્ષ? જાણો પૌરાણિક માન્યતા
કૃષ્ણ પક્ષ અને શુક્લ પક્ષ: હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ, દરેક મહિનામાં 30 દિવસ હોય છે જેની ગણતરી સૂર્ય અને ચંદ્રની ગતિના આધારે કરવામાં આવે છે. આ કેલેન્ડરના આધારે ભારતના મોટાભાગના રાજ્યોમાં ઉપવાસ અને તહેવારો વગેરે ઉજવવામાં આવે છે. પંચાગ અનુસાર નવા મહિનાની શરૂઆત પૂર્ણિમા પછી એટલે કે કૃષ્ણ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિથી થાય છે. ચંદ્રના વધુ કે ઓછા તબક્કાઓ અનુસાર, દરેક મહિનાને કૃષ્ણ પક્ષ અને શુક્લ પક્ષના આધારે બે ભાગમાં વહેંચવામાં આવે છે. આમાં 15 દિવસના એક પક્ષને કૃષ્ણ પક્ષ અને બાકીના 15 દિવસના બીજા પક્ષને શુક્લ પક્ષ કહેવામાં આવે છે.
આ રીતે કૃષ્ણ પક્ષ અને શુક્લ પક્ષની ગણતરી કરવામાં આવે છે
પૂનમથી અમાચ વચ્ચેના 15 દિવસોને કૃષ્ણ પક્ષ કહેવામાં આવે છે. બીજી તરફ, અમાસથી પૂનમ સુધીના સમયગાળાને શુક્લ પક્ષ કહેવામાં આવે છે. અમાસના બીજા દિવસથી ચંદ્રનું કદ વધવા લાગે છે જેના કારણે અંધકારમાં પણ ચંદ્રનો પ્રકાશ દેખાય છે. અમાસ પછી, ચંદ્ર તેના સંપૂર્ણ તેજમાં રહે છે. તેથી શુક્લ પક્ષના આ 15 દિવસોમાં કોઈપણ નવું કાર્ય કરવું ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. ચાલો પહેલા જાણીએ કે કૃષ્ણ પક્ષ અને શુક્લ પક્ષની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ.
કૃષ્ણ પક્ષની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ?
પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, દક્ષ પ્રજાપતિને 27 પુત્રીઓ હતી જેમના લગ્ન તેમણે ચંદ્રમા સાથે કર્યા હતા. તે 27 દીકરીઓને 27 સ્ત્રીઓ ગણવામાં આવે છે પરંતુ ચંદ્રમા માત્ર રોહિણીને જ પ્રેમ કરતા હતા. આવી સ્થિતિમાં બાકીની દીકરીઓએ આ અંગે પિતાને ફરિયાદ કરી હતી. દક્ષના ખુલાસા પછી પણ ચંદ્રમા રોહિણીને પોતાની પત્ની માની અને બીજી પત્નીઓની અવગણના કરતા રહ્યા. પછી ગુસ્સામાં દક્ષ પ્રજાપતિએ ચંદ્રને ક્ષય રોગનો શ્રાપ આપ્યો. શ્રાપને કારણે ચંદ્રનું તેજ ધીમે ધીમે ઘટતું ગયું અને તેથી કૃષ્ણ પક્ષ શરૂ થયો.
શુક્લ પક્ષની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ?
ક્ષય રોગના શ્રાપને કારણે ચંદ્રનું તેજ ધીમે ધીમે ઘટતું ગયું જેના કારણે ચંદ્રના અંતિમ દિવસો નજીક આવી ગયા. આવી સ્થિતિમાં ચંદ્ર બ્રહ્મા પાસે ગયા અને તેમની મદદ માંગી. પછી બ્રહ્મા અને ઇન્દ્રદેવને ભગવાન શિવની પૂજા કરવાની સલાહ આપવામાં આવી. ભગવાન શિવ ચંદ્રની પૂજાથી પ્રસન્ન થયા અને તેમણે ચંદ્રને પોતાના તાળાઓમાં મૂક્યો. ભગવાન શિવની ઉપાસનાથી જ ચંદ્રને ક્ષય રોગમાંથી મુક્તિ મળી, જેના કારણે ચંદ્રનું તેજ પાછલી સ્થિતિમાં આવી ગયું. આ શુક્લ પક્ષની શરૂઆત દર્શાવે છે. શ્રાપની અસરને કારણે ચંદ્રને એકાંતરે કૃષ્ણ પક્ષ અને શુક્લ પક્ષમાં જવું પડે છે.